این اختلال جدی ترین اختلال تیک می باشد. این اختلال با تیک های مرکب، ادای کلمات زشت و مستهجن، پژواک کلمات، مشخص می شود. به عنوان نمونه، اختلال از اوایل دوره کودکی با تیک های حرکتی و گذرا ساده همانند پلک زدن و تکان های سر، آغاز می شود. هر چند ممکن است این تیک ها به صورت گذرا پدید آمده و خاموش شوند، ولی سرانجام دائمی می شوند و اثر هایی بر روی کودک و خانواده او ایجاد می کنند.
کسی که روابط خوبی با دیگران دارد و به نظر میرسد از بودن با دیگران خوشحال است و حتی میخندد ولی در عین حال در درون خود از نشانههای افسردگی رنج میبرد. بنابراین افسردگی خندان را نمیتوان به راحتی تشخیص داد. آنهایی که مبتلا به افسردگی خندان هستند در احساسات خود اغراق می کنند. آنها حتی ممکن است از افسردگی خود آگاهی نداشته باشند و یا نمیخواهند آن را به خاطر «ترس از ضعیف به نظر آمدن» بپذیرند.
این افراد برای فرار از مشکلات و یا آرام شدن، به مواد مخدر و مشروبات الکلی رو می آورند.
شرایط خارج از کنترل و یا ناچیز می توانند افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی را بسیار خشمگین کنند.
مثال: اگر والدین و یا همکاران برای مدت کوتاهی، به فرد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی اعتنا نکنند، این فرد از احساس طرد و انزوا، بسیار خشمگین می شود.
علل این اختلال شخصیت به عوامل ژنتیک و مغزی و علل اکتسابی یا تجارب ناشاد در دوران کودکی می باشد که به نظر برخی روانشناسان هر دو عامل و تعامل آن در ایجاد این اختلال نقش دارد. اما نقش تجارب دوران کودکی خصوصاً سه سال اول عمر بسیار مهم است. بی ثباتی مادر به دلایل مختلف، طرد کودک و عدم وجود دلبستگی امن در دوران کودکی، درگیری بین والدین، تنبیه کودک و بی توجهی به احساسات او، طلاق والدین، والدین گرفتار و ناسازگار و...از علل اصلی این اختلال شخصیت است.
دارو درمانی: برخی از داروها می توانند در کنترل و کاهش علائم و نشانه هایی مانند افسردگی، بی تفاوتی، خشونت و یا اضطراب تاثیر بسیار خوبی داشته باشند. انواع داروهای استفاده شده معمولا از گروه های ضد افسردگی ها، آرام بخش ها و پایدار کننده ها و ثابت کننده خلق و خوی بیمار می باشند.
مشاوره و روان درمانی: یک درمان جدید که به نام رفتار دیالیتیکی خوانده می شود نیز می تواند برای افراد مبتلا به اختلال شخصیت مفید باشد و بیماری آنها را کنترل کند.
روان درمانی عمومی: در این روش تمرکز بر روی شرایط و کنترل آن ها می باشد به طوریکه سعی می شود معنای احساسات و درگیری های فرد در شرایط سخت و حساس شناخته شده و فرد را قادر به کنترل آنها کرد. این روند درمانی معمولا نیازمند همکاری خانواده، دوستان و … بوده و معمولا به همراه دارو درمانی استفاده خواهد شد.
درمان های گروهی: نیز می تواند باعث شود افراد رفتارهای خوب را جایگزین رفتارهای بد کنند و به همسالان و دیگر بیماران نیز این کار را یاد دهند.
برای دسترسی به فهرست مراکز مشاوره و متخصصین روانشناسی روی لینک زیر کلیک نمایید:
افراد دچار اختلال شخصیت دور گزین نسبت به طرد شدن بسیار حساس هستند و این شروع علائم این اختلال است. این بیماران نه خجالتی هستند و نه غیر اجتماعی، برعکس علاقه شدیدی به روابط اجتماعی دارند. ولی ترس از طرد شدن مانع اصلی دوری کردن آنها از روابط اجتماعی است. هر نوع ارتباط با دیگران آنان را به شدت مضطرب میکند و همیشه این سوال را در ذهن خود دارند که: آیا مرا میپذیرد؟
مثال: "دختر خانمی 27 ساله و مجرد برای اولین بار به درمانگاه مراجعه کرده است. پس از ورود به داخل اتاق مشاور در حالی که سرش را به پایین انداخته بود به آرامی روی صندلی نشست و دستهایش را روی زانوانش گذاشت. حتی به درمانگر هم نگاه نکرد". در رفتارش تنش و نگرانی قابل مشاهده بود. پس از مدتی مشاور پرسید:
م: سلام. فکر میکنید من چه کمکی میتوانم به شما بکنم؟
ب: نمیدانم.
م: چه چیزی شما را ناراحت کرده؟
ب: (در حالی که سرش رو به پایین است دستهایش را تکان میدهد و میگوید) مردم، حدس میزنم.
م: مردم، چطور؟
ب: نمیتوانم دقیقا بگویم.
م: به نظرم از مردم وحشت دارید؟
ب: سرش را به علامت تایید تکان میدهد.
م: فکر می کنید آنها (مردم) میخواهند به شما صدمه بزنند؟
ب: نه اینکه واقعا بخواهند اذیتم بکنند. آنها خیلی بد اخلاق و پرخاشگر هستند. آنها من را ساکت میکنند.
م: باید خیلی عذاب کشیده باشید؟
ب: (آه میکشد) آره ... آره. (برای اولین بار به مشاور نگاه میکند، چون کمی احساس اطمینان از طرد نشدن در او بوجود میآید.)
آنها خجالتی هستند. کوچک ترین نشانه عدم تایید توسط دیگران و کوچک ترین اثر شکست بالقوه موجب دوری گزینی آنها می شود. آنها رویدادهای آشکار بی ضرر را تمسخر تعبیر می کنند.
الگوی مستمر مهار شدگی اجتماعی، احساس بیکفایتی و حساسیت مفرط نسبت به ارزیابی منفی دیگران از خود که اوایل بزرگسالی شروع میشود و در زمینههای گوناگون وجود دارد و برای تشخیص وجود چند علامت از علائم زیر ضروری است:
بیماران دچار اختلال شخصیت اسکیزوئید روابط اجتماعی را بیمعنی تلقی میکند، بنابراین روابط اجتماعی ندارند، در حالی که بیماران اختلال شخصیت دوری گزین (اجتنابی) مشتاق روابط اجتماعی هستند ولی ترس از طرد شدن باعث انزوا و دوری در آنها میشود.
شخصیت دوری گزین مانند شخصیتهای مرزی و نمایشی پرتوقع و تحریک پذیر نیستند.
بعضی تحقیقات نشان دادهاند که شخصیتهای دوریگزین در روابطشان از مکانیسم مراقبت افراطی استفاده میکند، بدین معنی که آنها همواره مشغول ارزیابی تمام تماسهای اجتماعی و انسانی خود از لحاظ نشانههای فریب، تحقیر و زبونی هستند. استفاده از این مکانیسم باعث افزایش جذب جنبههای منفی در روابط میشود که منتهی به ناراحتی افراد مرتبط با آنها و صدمه بیشتر روابطشان میشود.
اگر درمانگر بتواند اعتماد و اطمینان بیمار را نسبت به طرد نشدن در هر شرایطی بدست آورد درمان با موفقیت آغاز و ادامه پیدا خواهد کرد. در روان درمانی این بیماران میتوان از آموزش ابراز وجود (Self Assertiveness Education) استفاده کرد. ولی باید در دادن تکالیف مهارت اجتماعی احتیاط کرد، چون شکست بیمار موجب تشدید عدم احترام به نفس در او خواهد شد. همچنین گروه درمانی و رفتار درمانی میتواند کمک کننده باشد.
همراه با روان درمانی برای کاهش اضطراب و افسردگی همراه با اختلال میتوان از داروهای ضد اضطراب و ضدافسردگیها برای تسریع در فرآیند درمان استفاده کرد.
برای دسترسی به فهرست مراکز مشاوره و متخصصین روانشناسی روی لینک زیر کلیک نمایید:
کودک شما هفت ساله است. میتواند به خوبی حدود نیم ساعت تمرکز کند، می تواند برخی مسائل را کاملاً توضیح دهد. به آسانی و بدون اضطراب مدتی از شما دور باشد. با کودکان دیگر گروههای کوچک تشکیل میدهد و مدّتها با آنها سرگرم میشود. لباسش را میتواند بپوشد و به تنهایی به دستشویی میرود و نظافت میکند.
ادامه مطلب ...